Ký ức ảo

Hôm lâu mình đi lạc vào một đoạn đường chạy tít tắp hai hàng bụi mẫu đơn hai bên, dưới lề thảm hoa vàng mọc tràn. Tự nhiên mình thấy nhớ những con đường ở Devon, Anh. Chưa, mình chưa đặt chân đến Anh – hay tây nam quần đảo ấy. Cũng không chiêm bao ước ao gì cháy bỏng. Chỉ là đoạn đường mẫu đơn trước mắt giống một khung cảnh thám tử Poirot nhớ lại trong cuốn “Đêm tiệc Hallowe’en”. Ông ấy kể từng lái xe chạy giữa “tiên khách lai mọc dại mùa xuân và hoa nghệ tây vào mùa thu”. Lúc dịch sang tiếng Việt, mình đã tưởng được ngồi ghế bên, cho gió xỉa tóc nhột mặt và kéo vài sợi hương anh thảo (chắc là) ngòn ngọt lọt qua viền mũi.

Mình ít khi dịch văn học, thường quen tay dịch những bài non-fiction theo ưa thích cá nhân hơn. Nhưng những cơn vật lộn tìm câu chữ hợp cảnh hợp ý tác giả fiction đã nhiều lần khiến cảnh vật trong câu chuyện cứa qua hộp sọ mình, tạo những rãnh ký ức ảo mà lưu giữ cực kỳ lâu.

Dịch xong cuốn “Bay bằng đôi cánh gãy”, mình đã đi sắm một chiếc nón bảo hiểm kiểu phi công có kính. Tất nhiên không phải để đội rồi lao viu viu như lái máy bay trên phố (không cần cái nón ấy mới lao), hay không phải để niệm mặc gì về Hoàng tử bé (chưa đọc), mà chính là để tự phỉnh mình rằng Nhung cũng có kỷ niệm với tụi Willem, cũng đã có thời cùng chúng nó làm những trò rồ phá làng phá xóm (hay chữa làng chữa xóm?).

Tất nhiên nữa, mọi cảm xúc này đều không làm bảo chứng rằng mình là một người dịch văn học hay. Kỳ thực, các biên tập làm cùng cũng vất vả sửa chữa chữ của Nhung chả kém lúc Nhung kỳ cọc nặn óc gõ ra chúng. Nhưng dịch văn học là một quãng trải và nghiệm tuyệt vời. Không chỉ gieo trồng vào đầu mình thứ tình yêu mới mẻ dành cho câu chữ tiếng Việt, nó còn trao cho mình cái may mắn được thấm lấy ký ức và cuộc sống của nhiều nhân vật – và đằng sau là của tác giả, để bầu không khí những nhân vật ấy bước đi bên trong cũng toả ra, bủa vây lấy những người đọc về họ ở phía bán cầu còn lại.

Gần một năm sau khi dịch xong “Bay…”, lâu lâu mình vẫn tự hỏi không biết bây giờ Sasha đang làm gì rồi, thằng Finn đi đâu, Willem còn ở Beckham không. Cái cuốn fiction về tụi tuổi teen ngáo ngơ ấy từng khiến mình vừa gõ chữ vừa rớt nước mắt đọp đọp trong đêm khuya lạnh giữa núi đồi Thái Lan, khi dịch những trang cuối cùng.

Chúng nó như một lũ bạn cũ, nhà ở trong sách, hết chương cuối rồi thì cũng không nhận được thêm tin tức gì về nhau nữa.
_(một chiếc note cổ)